Arka polar katarakt ne demektir?

Göz merceğinin arka kapsül merkezinde yer alan, genellikle doğuştan gelen ve görme eksenini doğrudan etkileyen özel bir katarakt türü olan arka polar katarakt, yavaş ilerleyen yapısına rağmen özellikle ışıklı ortamlarda ciddi görme şikayetlerine yol açabilir. Bu durumun teşhisi, belirtileri ve cerrahi tedavisi hakkında detaylı bilgiler aşağıda sunulmaktadır.
07 Aralık 2025

Arka Polar Katarakt Nedir?


Arka polar katarakt (Posterior Polar Cataract), göz merceğinin (lens) arka kapsülünün merkezinde, tam olarak görme ekseni üzerinde yer alan, doğuştan (konjenital) veya yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıkabilen özel bir katarakt türüdür. Adından da anlaşılacağı gibi, lensin "arka" (posterior) ve "kutup" (polar) bölgesinde, yani merkezinde bulunur. Yapısal olarak yoğun, plak şeklinde ve sıklıkla disk formundadır.

Özellikleri ve Tipleri


  • Konjenital (Doğuştan) olma eğilimindedir ve genellikle ailesel (otozomal dominant) geçiş gösterir. Ailede benzer bir öykü sıklıkla bulunur.
  • Çok yavaş ilerler, hatta bazen hayat boyu aynı kalabilir. Bu nedenle hastalar, görme kalitelerindeki yavaş ve sinsi azalmayı fark etmeyebilir.
  • Görme ekseninin tam merkezinde yer aldığı için, boyutu küçük olsa bile görme üzerinde, özellikle uzak görme ve ışıklı ortamlarda (farlar, güneş) ciddi rahatsızlık yaratabilir.
  • İki ana tipi vardır:Stasyoner (durağan) tip ve daha nadir görülen, lensin arka kapsülünde zayıflığa neden olabilen ve cerrahisi daha riskli olan progresif (ilerleyici) tip.

Belirtileri Nelerdir?

  • Görmede yavaş ve ilerleyici azalma: Özellikle uzak görme bulanıklaşır.
  • Parlak ışıklarda görme zorluğu ve kamaşma (glare): En belirgin şikayetlerden biridir. Gece araba kullanırken karşıdan gelen farların etrafında haleler görme, güneşli günlerde aşırı rahatsızlık hissetme sık görülür.
  • Tek gözde çift görme (monoküler diplopi): Kataraktın merkezi konumu nedeniyle ışık saçılması olabilir.
  • Renklerin soluk görünmesi.
  • Çoğunlukla 40-50'li yaşlarda, görme kaybı belirginleştiğinde teşhis edilir.

Teşhis ve Muayene


Teşhis, detaylı bir göz muayenesi ile konur. Göz bebeği genişletilerek yapılan biyomikroskopik muayenede (slit lamp), lensin arka merkezinde karakteristik beyazımsı, yoğun bir plak net olarak görülür. Göz dibi muayenesi de kataraktın yoğunluğuna göre yapılır. Ailesel öykü sorgulanır.

Cerrahi Tedavi ve Zorlukları

Arka polar kataraktın tedavisi cerrahidir. Ancak, diğer katarakt ameliyatlarına kıyasla teknik olarak daha zor ve riskli kabul edilir. Bunun başlıca nedenleri:

  • Arka Kapsül Zayıflığı/Yırtığı Riski: Bu tip katarakt, lensin arka kapsülüne sıkıca yapışık olabilir veya kapsülün yapısal olarak zayıf olmasına neden olabilir. Ameliyat sırasında kapsülün yırtılma ihtimali diğer katarakt türlerine göre çok daha yüksektir.
  • Vitreus Kaybı Riski: Arka kapsül yırtılırsa, gözün içini dolduran jel benzeri vitreus sıvısı ön odaya geçebilir. Bu durum ameliyatın seyrini değiştirir ve komplikasyon riskini artırır.
  • Özel Cerrahi Teknik Gerektirmesi: Deneyimli cerrahlar, bu riski azaltmak için özel teknikler kullanır (örn., "yoğunluğu yumuşatma", düşük ultrason enerjisi, dikkatli kapsül temizleme).

Ameliyatın başarısı, cerrahın deneyimi ve kullanılan teknolojiyle (Fakoemülsifikasyon cihazı) doğrudan ilişkilidir. Ameliyat sonrası görme sonucu genellikle çok iyidir, çünkü gözün diğer yapıları (retina, optik sinir) sağlamdır.

Özetle:

Arka polar katarakt, lensin arka merkezinde bulunan, genellikle doğuştan gelen, yavaş ilerleyen ancak görüşü önemli ölçüde etkileyebilen bir katarakt türüdür. En tipik belirtisi parlak ışıklarda kamaşmadır. Cerrahi tedavisi mümkün olmakla birlikte, yapısal özellikleri nedeniyle ameliyatı diğer katarakt türlerine göre daha hassas ve dikkat gerektirir. Erken teşhis ve deneyimli bir cerrah tarafından yapılacak müdahale ile başarılı sonuçlar alınmaktadır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Katarakt Nasıl Oluşur?
Katarakt Nasıl Oluşur?
Haber Bülteni
Güncel
Katarakt Ameliyatı Sonrası Lens Kayması
Katarakt Ameliyatı Sonrası Lens Kayması
Güncel
Katarakt Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Katarakt Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Katarakt Ameliyatı Sonrası Sorunlar
Katarakt Ameliyatı Sonrası Sorunlar
;