Halk ağzında katarakta ne denir?

Göz merceğinin saydamlığını yitirmesi, tıp dilindeki adıyla katarakt, halk arasında durumu en yalın haliyle anlatan mecazlarla ifade bulur. Bu betimlemeler, hastalığın görme üzerindeki etkisini günlük dilin renkli ve somut benzetmeleriyle aktarır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Halk Ağzında Katarakt İçin Kullanılan İfadeler

Tıbbi adı "katarakt" olan göz merceğinin saydamlığını yitirerek bulanıklaşması durumu, Türkçe'nin zengin halk ağzında ve eski tabirlerle daha basit, mecazlı ve betimleyici ifadelerle anılır. Bu tabirler, hastalığın görme üzerindeki etkisini günlük dille ve çoğu zaman görsel bir benzetmeyle aktarır.

En Yaygın Kullanılan Halk İfadeleri:

Göze Perde İnmesi: Bu, katarakt için kullanılan belki de en yaygın ve anlaşılır tabirdir. Görüntünün önünde sanki bir tül perde veya beyaz bir perde varmış gibi hissettirdiği için bu şekilde adlandırılır. "Dedemin gözüne perde indi, ameliyat olacak" cümlesi çok tipik bir kullanımdır.
Göze Ağarma İnmesi: Özellikle kataraktın olgunlaşmış, ileri safhalarında göz bebeğinin beyazımsı bir renk almasından yola çıkarak kullanılır. "Ağarma" kelimesi bu beyazlaşmayı doğrudan tarif eder.
Aksu (Ak Su): Eski ve yöresel kullanımı olan bir tabirdir. Gözdeki "ak" renkten ve su gibi saydam olması gereken merceğin bozulmasından gelir. Bazı bölgelerde halen kullanılmaktadır.
Göze Bulut İnmesi: "Perde inmesi"ne benzer bir benzetmedir. Görüşün puslu, bulutlu, dumanlı olması durumunu anlatır. Daha hafif bulanıklıkları tarif etmek için kullanılabilir.
Köre (Kör) Su İnmesi: Bu ifade, hastalığın görme kaybına yol açabileceğini vurgular. "Kör" kelimesi burada görme yetisinin azalmasını ifade eder.

Bölgesel ve Eski Diğer İfadeler:

Bazı yörelerde "Göze Pamuk İnmesi" de denildiği olur.
Çok eski tabirlerde ve bazı kaynaklarda Arapça kökenli "Miy" veya "Mâ"(su) kelimesinden türeyen "Mâ-i Sefîd" (beyaz su) ifadesinin kullanıldığı da görülmüştür, ancak bugünlük halk ağzında çok nadirdir.

Önemli Not:

Bu halk ifadeleri, durumu tarif etmek için kullanışlı olsa da tıbbi bir teşhis aracı değildir. Gözde bulanıklık, perde hissi, renklerin soluk görülmesi, gece görüşünün bozulması gibi belirtiler hissedildiğinde mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına (oftalmolog) başvurulmalıdır. Katarakt, günümüzde başarı oranı çok yüksek, basit bir ameliyatla (FAKO - Fakoemülsifikasyon) tedavi edilebilmekte ve hastalar net görmelerine kavuşabilmektedir.

Sonuç Olarak:

Halk arasında katarakt, en çok "göze perde inmesi" olarak bilinir ve anlatılır. Bu tabir, hastalığın en belirgin şikayetini son derece isabetli ve herkesin anlayacağı bir şekilde betimler. Diğer ifadeler de benzer mantıkla, görüşte oluşan engeli veya beyazlaşmayı tarif etmek üzere türemiştir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap