Katarakt Ameliyatı Öncesi Yemek Yemek: Detaylı Rehber
Katarakt ameliyatı, göz içindeki doğal ve bulanıklaşmış merceğin, şeffaf bir yapay mercekle değiştirildiği yaygın ve güvenli bir cerrahi işlemdir. Ameliyat öncesi hazırlık süreci, operasyonun sorunsuz geçmesi ve komplikasyon riskinin en aza indirilmesi için büyük önem taşır. Bu hazırlıkların en kritik parçalarından biri de beslenme ile ilgilidir.
Genel Kural: Aç Kalma Süresi (Oruç)
Katarakt ameliyatı genellikle lokal anestezi (gözün uyuşturulması) altında, bazen hastanın sakinleştirici ilaçlar aldığı bir sedasyon eşliğinde yapılır. Genel anestezi (tam uyutma) çok nadiren gereklidir.
- Lokal anestezi ile yapılan katarakt ameliyatlarında, hastanın tamamen aç kalması genellikle gerekli değildir. Ancak bu, "istediğinizi yiyip içebilirsiniz" anlamına gelmez.
- Ameliyattan önceki gece yarısından itibaren katı gıdaların kesilmesi ve ameliyat sabahı sadece hafif bir kahvaltı (örneğin: çay, açık çay, bir dilim ekmek, peynir, reçel) yapılması yaygın bir uygulamadır. Ameliyat öğleden sonra ise, hafif bir kahvaltı yapılabilir ve öğle yemeğinden önce oruç başlar.
- Sedasyon (sakinleştirici) veya genel anestezi planlanıyorsa, mutlaka aç kalma süresine (oruç) uyulmalıdır. Bu süre genellikle ameliyattan 6-8 saat önce katı gıdaların, 2-4 saat önce de berrak sıvıların kesilmesi şeklindedir. Berrak sıvılar; su, elma suyu, şekersiz çay, sade maden suyu gibi içeceklerdir.
Neden Dikkat Edilmeli? Riskler Nelerdir?
- Bulantı ve Kusma Riski: Ameliyat sırasında veya hemen sonrasında oluşabilecek bulantı ve kusma, hem hastanın rahatsız olmasına hem de gözdeki basıncın artmasına ve ameliyat edilen bölgeye zarar verebilecek komplikasyonlara yol açabilir. Aç kalma, bu riski önemli ölçüde azaltır.
- Aspirasyon Riski: Özellikle sedasyon altındayken mide içeriğinin akciğerlere kaçma (aspirasyon) riski vardır. Bu, ciddi bir tıbbi durumdur. Aç mide bu riski minimize eder.
- Kan Şekeri Dengesi: Özellikle diyabet (şeker hastalığı) olan hastalar için aç kalma süresi ve beslenme çok önemlidir. Hem ameliyat sabahı aşırı aç kalmak hipoglisemiye (kan şekeri düşüklüğüne), hem de kontrolsüz yemek hiperglisemiye (kan şekeri yüksekliğine) neden olabilir. Bu nedenle diyabet hastalarının, cerrah ve anestezi uzmanının önerileri doğrultusunda özel bir plan izlemesi gerekir.
Doktorunuzun Talimatları En Önemlisidir!
Her hastane ve cerrahın kendi protokolleri olabilir. Ameliyat öncesi verilen bilgilendirme formlarında veya doktorunuzun direkttttttttttttiflerinde açıkça belirtilecektir.
- Ameliyattan önceki son kontrolde veya size verilen yazılı talimatlarda, "ameliyattan X saat önce yeme-içmeyi kesiniz" ibaresi mutlaka yer alır. Bu sürelere harfiyen uymak sizin güvenliğiniz için şarttır.
- Doktorunuza mutlaka bildirmeniz gereken durumlar: Diyabet, hipertansiyon, mide reflüsü gibi özel sağlık durumlarınız ve düzenli kullandığınız tüm ilaçlar (kan sulandırıcılar, insülin, vs.). Bazı ilaçların ameliyattan birkaç gün önce geçici olarak kesilmesi gerekebilir.
Özet ve Pratik Öneriler
- Ameliyatınız sadece lokal anestezi ile yapılacak olsa bile, ameliyat sabahı hafif, yağsız ve az miktarda bir kahvaltı yapın. Ağır, yağlı, baharatlı yemeklerden ve gaz yapıcı içeceklerden kesinlikle kaçının.
- Ameliyattan önceki gece ve sabah bol su içmeye devam edin (doktorunuz aksini söylemedikçe), ancak ameliyata kısa bir süre kala su içmeyi de bırakın.
- Kafeinli içecekler (kahve, kola) ve alkolden ameliyattan bir gün önce uzak durmak faydalı olacaktır.
- En doğru ve güvenli bilgi için, size özel verilen ameliyat öncesi talimatları dikkatle okuyun ve doktorunuza danışın. "Komşuma söylenmedi" veya "internette okudum" gibi bilgilerle hareket etmeyin.
Sonuç olarak, katarakt ameliyatı öncesi yemek yeme konusu, uygulanacak anestezi yöntemine ve kişisel sağlık durumunuza bağlıdır. Lokal anestezi ile hafif bir şeyler yenebilirken, sedasyon veya genel anestezi durumunda mutlaka belirli bir süre aç kalınması gerekir. Bu konudaki nihai karar, sizi ameliyat edecek olan göz doktorunuz ve anestezi ekibiniz tarafından verilecektir. |
