Katarakt ameliyatında mercek kayması olur mu?

Katarakt ameliyatı sonrasında yapay merceğin yerinden oynaması, nadir de olsa karşılaşılabilen bir durumdur. Bu yazı, lens dekolmanının nedenlerini, belirtilerini ve mevcut tedavi seçeneklerini detaylı bir şekilde ele alarak konuya açıklık getirmektedir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Katarakt Ameliyatında ve Sonrasında Mercek Kayması (Dekolman) Mümkündür

Evet, katarakt ameliyatı sonrasında göz içine yerleştirilen yapay merceğin (göz içi lensi) yerinden kayması, tıbbi adıyla "lens dekolmanı" veya "lens dislokasyonu" mümkün bir komplikasyondur. Ancak, modern katarakt cerrahisi teknikleri ve lens teknolojileri sayesinde bu durum oldukça nadir görülmektedir.

Mercek Kayması Nedir?

Katarakt ameliyatında, bulanıklaşan doğal lens alınır ve yerine yapay bir mercek (göz içi lensi) konulur. Bu mercek genellikle gözün renkli kısmının (iris) arkasında, doğal lensin orijinal zarı olan "lens kapsülü" içine veya önüne sabitlenir. Mercek kayması, bu yapay merceğin tasarlandığı ve yerleştirildiği ideal konumundan hareket etmesidir. Kayma hafif olabileceği gibi (subluksasyon), merceğin gözün arka boşluğuna (vitreus içine) düşmesi gibi ciddi de olabilir (dislokasyon).

Mercek Kaymasının Nedenleri

Zayıf Lens Desteği (Zonüler Yetmezlik): Doğal lensi yerinde tutan mikroskobik ipliksi yapıların (zonüller) zayıf veya yetersiz olması en önemli nedendir. Bu durum; yüksek miyopi, travma, geçirilmiş göz ameliyatları, bazı sistemik hastalıklar (Marfan sendromu, homosistinüri vb.) veya basitçe ileri yaşa bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Cerrahi Sırasında Lens Kapsülünün Hasar Görmesi: Ameliyat sırasında merceği tutması gereken doğal zarın (lens kapsülü) yırtılması veya zayıflaması, merceğin sabitlenmesini zorlaştırabilir.
Travma: Ameliyattan sonraki dönemde, özellikle ilk haftalarda göze gelen şiddetli bir darbe, merceğin yerinden oynamasına neden olabilir.
Göz İçi İltihabı (Üveit): Şiddetli veya tekrarlayan göz içi iltihapları, dokularda hasara ve mercek desteğinin zayıflamasına yol açabilir.
Göz İçi Sıvısında (Vitreus) Değişiklikler: Vitreus jelinin sıvılaşması veya göz içi basıncındaki ani değişimler nadiren etken olabilir.

Belirtileri Nelerdir?

Mercek kaymasının belirtileri, kaymanın derecesine ve merceğin konumuna bağlı olarak değişir. Bazı hastalar hiçbir şikayet hissetmeyebilir (özellikle çok hafif kaymalarda), bazılarında ise şu belirtiler görülebilir:

Ani veya yavaş gelişen bulanık, puslu görme
Çift görme (diplopi)
Işık çakmaları, ışık etrafında halkalar görme
Görüntünün titremesi veya dalgalanması hissi
Gözde ağrı (genellikle kayma ciddi komplikasyonlara yol açmışsa)
Ani görme kaybı (mercek göz bebeğinin arkasına tamamen kaydığında)

Teşhis ve Tedavi

Teşhis, detaylı bir göz muayenesi ile konulur. Göz bebeği büyütülerek yapılan biyomikroskopik muayene (slit lamba muayenesi) ve göz ultrasonu gibi yöntemlerle merceğin kesin konumu ve kayma miktarı belirlenir.

Tedavi seçenekleri merceğin kayma miktarına ve hastanın görme şikayetlerine göre belirlenir:

Gözlem: Çok hafif, görmede sorun yaratmayan ve ilerlemeyen kaymalarda sadece düzenli takip yeterli olabilir.
Gözlük veya Kontakt Lens Düzeltmesi: Kayma sonucu oluşan görme kusuru (astigmatizma veya miyopi) bazen gözlük veya kontakt lenslerle düzeltilebilir.
Lazer Tedavisi (YAG Lazer): Mercek hafifçe kaymış ve göz bebeği seviyesine gelmişse, YAG lazer ile iris üzerinde küçük bir açıklık oluşturularak görme yolu açılabilir. Bu, merceği yerine sabitlemez, sadece görme aksını temizler.
Cerrahi Müdahale: Görmede ciddi azalma, çift görme veya göz içi basıncında artış (glokom) gibi durumlarda cerrahi gerekir. Cerrahi seçenekler şunlardır:
- Merceğin Yeniden Konumlandırılması: Mercek çıkarılmadan, olduğu yerden alınıp ideal pozisyona dikilerek veya özel klipslerle (skleral fiksasyon) sabitlenir.
- Mercek Değişimi: Kaymış mercek çıkarılır ve yerine, özellikle bu tür durumlar için tasarlanmış, gözün beyaz kısmına (sklera) veya irise dikilebilen özel bir mercek takılır.

Sonuç Olarak

Katarakt ameliyatı sonrası mercek kayması, teknolojik gelişmeler ve cerrahi deneyim arttıkça giderek daha nadir karşılaşılan bir durumdur. Ancak özellikle göz yapısı risk taşıyan kişilerde görülebilir. Ameliyat sonrası dönemde ani görme değişiklikleri yaşanması halinde vakit kaybetmeden göz doktoruna başvurmak çok önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile bu durum başarılı bir şekilde yönetilebilir ve görme kaybı önlenebilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap