Katarakt göz tansiyonunu yükseltir mi?

Katarakt ve glokom, yaşla birlikte sıklığı artan iki önemli göz sorunudur. Doğrudan bir neden-sonuç ilişkisi olmasa da, özellikle ileri evre katarakt veya dar açılı glokom gibi özel durumlarda birbirlerini etkileyebilirler. Tedavi süreçleri de bu ilişkiden etkilenir; örneğin katarakt ameliyatı bazı hastalarda göz içi basıncının kontrolüne de yardımcı olabilir.
07 Aralık 2025

Katarakt ve Göz Tansiyonu (Glokom) İlişkisi: Katarakt Göz Tansiyonunu Yükseltir mi?


Katarakt (göz merceğinin saydamlığını kaybederek bulanıklaşması) ve glokom (göz içi basıncının yükselmesiyle görme sinirinde hasar oluşması) genellikle yaşlanmayla birlikte görülen iki farklı göz hastalığıdır. Doğrudan "katarakt göz tansiyonunu yükseltir mi?" sorusunun yanıtı, genel olarak hayır şeklindedir. Kataratın kendisi, glokomun doğrudan bir nedeni değildir. Ancak, bu iki durum arasında karmaşık ve dolaylı ilişkiler bulunur. Bazı özel durumlarda katarakt, göz tansiyonunu yükseltici bir faktör olabilir veya iki hastalık birbirini etkileyebilir.

1. İki Hastalığın Ortak Noktası: Yaş


Her iki hastalık da ileri yaşla birlikte görülme sıklığı artar. Bu nedenle aynı kişide hem katarakt hem de glokom birlikte bulunabilir. Bu, birinin diğerine neden olduğu anlamına gelmez, yaşa bağlı yaygın görülen durumlar olmalarından kaynaklanır.

2. Kataraktın İleri Evrelerinde Göz Tansiyonu Riski

İleri derecede olgunlaşmış veya şişmiş (intumesan) kataraktlar, gözün doğal yapısını etkileyerek göz içi sıvısının dışa akışını engelleyebilir. Bu durumda, "fakomorfik glokom" adı verilen ve göz tansiyonunda ani yükselmeye neden olan bir tablo ortaya çıkabilir. Bu, kataratın neden olduğu bir glokom tipidir ve acil tedavi gerektirir. Tedavide genellikle katarakt ameliyatı yapılır.

3. Dar Açılı Glokom ve Katarakt İlişkisi

Özellikle dar açılı glokom riski taşıyan gözlerde (ön kamara açısı dar olan kişilerde), kataraktın ilerlemesi ve lensin kalınlaşması, açının daha da daralmasına ve göz tansiyonu krizlerine yol açabilir. Bu durumda katarakt ameliyatı, sadece görme kalitesini artırmakla kalmaz, aynı zamanda ön kamara açısını genişleterek göz tansiyonunun kontrol altına alınmasına da yardımcı olur.

4. Glokom Tedavisinin Katarata Etkisi

Bu ilişki ters yönde de işleyebilir. Uzun süreli ve yüksek dozda kullanılan bazı göz tansiyonu damlaları (özellikle prostaglandin analogları), katarakt oluşumunu hızlandırabilir veya mevcut kataraktın ilerlemesine katkıda bulunabilir. Ancak, glokomun yol açacağı kalıcı görme siniri hasarının önlenmesi, bu riskten çok daha önemlidir.

5. Katarakt Ameliyatının Göz Tansiyonuna Etkisi

  • Göz Tansiyonunu Düşürücü Etki: Özellikle dar açılı glokomu olan hastalarda katarakt ameliyatı (fakoemülsifikasyon), göz içi basıncında orta derecede bir düşüş sağlayabilir. Bu, lensin çıkarılmasıyla ön kamaranın derinleşmesi ve sıvı dolaşımının rahatlamasından kaynaklanır.
  • Geçici Tansiyon Yükselmesi: Ameliyat sonrası erken dönemde, cerrahiye bağlı enflamasyon veya kullanılan viskoelastik maddelerin tam temizlenememesi nedeniyle göz tansiyonu geçici olarak yükselebilir. Bu genellikle ilaçlarla kontrol altına alınabilir.
  • İkincil Glokom Riski: Nadir komplikasyonlar olarak ameliyat sonrası göz içi basıncını kalıcı olarak yükseltebilecek durumlar (örn.: pigment dispersiyonu, üveit, epitelyal ingrowth) gelişebilir.

Sonuç ve Öneriler:

  • Kataratın kendisi doğrudan glokom nedeni değildir, ancak ileri evrelerde veya anatomik yatkınlık varsa göz tansiyonunu yükseltebilir.
  • Katarakt ve glokom sıklıkla birlikte görüldüğünden, özellikle 40 yaş üstü bireylerin düzenli göz muayenesi olması çok önemlidir. Glokom sinsice ilerler ve erken teşhis görme kaybını önlemede hayati rol oynar.
  • Her iki hastalığa da sahip hastalarda tedavi planı (katarakt ameliyatı zamanlaması, glokom ilaçlarının seçimi, kombine cerrahi ihtiyacı) göz hastalıkları uzmanı tarafından kişiye özel olarak belirlenmelidir.

Unutmayın, bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. Göz sağlığınızla ilgili en doğru teşhis ve tedavi için mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına başvurunuz.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Katarakt Nasıl Oluşur?
Katarakt Nasıl Oluşur?
Haber Bülteni
Güncel
Katarakt Ameliyatı Sonrası Lens Kayması
Katarakt Ameliyatı Sonrası Lens Kayması
Güncel
Katarakt Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Katarakt Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Katarakt Ameliyatı Sonrası Sorunlar
Katarakt Ameliyatı Sonrası Sorunlar
;