Köpeklerde katarakt neden oluşur?

Köpeklerde görme kaybına yol açabilen katarakt, lensin saydamlığını yitirmesiyle ortaya çıkar. Bu durumun ardında genetik yatkınlıktan diyabete, yaşlanmadan travmaya kadar pek çok farklı neden bulunur. Her bir neden, hastalığın ortaya çıkış zamanını, ilerleyiş hızını ve tedavi yaklaşımını doğrudan etkiler.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Köpeklerde Katarakt: Nedenleri ve Detaylı Açıklaması

Köpeklerde katarakt, gözün içindeki doğal mercek olan lensin saydamlığını kaybederek opak veya bulutlu bir hale gelmesidir. Bu durum, ışığın retinaya düzgün bir şekilde ulaşmasını engeller ve görme kalitesinde ciddi bir düşüşe, hatta körlüğe yol açabilir. Köpeklerde katarakt oluşumunun birden fazla nedeni vardır ve bu nedenler genellikle birbirinden bağımsız veya bir arada görülebilir.

1. Genetik (Kalıtsal) Faktörler

Bu, köpeklerde en yaygın görülen katarakt nedenidir. Belirli ırklar, katarakt geliştirmeye genetik bir yatkınlığa sahiptir. Kalıtsal kataraktlar genellikle genç yaşlarda (1-5 yaş arası) ortaya çıkar, ancak daha ileri yaşlarda da görülebilir.

Yüksek Riskli Bazı Irklar: Labrador Retriever, Golden Retriever, Cocker Spaniel, Poodle, Siberian Husky, Bichon Frise, Boston Terrier, Miniature Schnauzer ve daha birçok ırk.
Kalıtım şekli: Çoğunlukla otozomal dominant veya resesif olarak aktarılır. Üreme programlarında bu özelliğe sahip köpeklerin kullanılmaması önemlidir.

2. Diyabet (Şeker Hastalığı)

Diyabetik köpeklerde katarakt gelişimi çok sık ve hızlıdır. Diyabet, kandaki yüksek şeker seviyelerinin lens içindeki sıvıya geçmesine ve burada sorbitol adı verilen bir maddeye dönüşmesine neden olur. Sorbitol, lense su çekerek şişmesine, yapısının bozulması ve hızla opaklaşmasına yol açar.

Diyabetik kataraktlar genellikle diyabet teşhisinden sonraki bir yıl içinde, bazen çok daha kısa sürede (haftalar veya aylar) gelişir.
Çoğu zaman her iki gözü de aynı anda ve hızla etkiler.

3. Yaşlanma (Senil Katarakt)

Yaşlı köpeklerde, lens proteinlerinin zamanla dejenerasyonu ve oksidatif stresin birikmesi sonucu yaşa bağlı kataraktlar görülebilir. Genellikle 8 yaş ve üzerindeki köpeklerde daha sık rastlanır. Başlangıç küçük opasiteler şeklindedir ve yavaş ilerleyebilir.

4. Göz Travmaları

Göze alınan darbeler, delici yaralanmalar veya şiddetli çizikler lensin yapısını bozarak travmatik katarakta neden olabilir. Bu tip kataraktlar genellikle tek taraflıdır (sadece yaralanan gözde görülür).

5. Göz İçi İltihapları (Üveit)

Gözün orta tabakasının (uvea) iltihabı, lensin beslenmesini bozarak veya toksik maddelerin birikmesine yol açarak sekonder katarakt gelişimine neden olabilir. Üveitin kendisi de enfeksiyon, otoimmün hastalıklar veya travma gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.

6. Beslenme Eksiklikleri

Özellikle yavru köpeklerde, anne sütü yerine uygun olmayan besinlerle (örneğin inek sütü) beslenme veya çok düşük kaliteli mamalar, beslenmeye bağlı kataraktlara yol açabilir. Bu durum günümüzde kaliteli ticari mamaların yaygınlaşmasıyla daha nadir görülmektedir.

7. Toksinlere veya Radyasyona Maruz Kalma

Bazı kimyasal maddeler, ilaçlar (uzun süreli yüksek doz steroid kullanımı gibi) veya radyasyon lens hasarına neden olabilir. Bu nispeten nadir bir nedendir.

8. Doğumsal (Konjenital) Katarakt

Köpek doğduğunda veya yaşamının ilk haftalarında lens opaklığı mevcuttur. Bu, anne karnındaki gelişim sırasında geçirilen enfeksiyonlar, beslenme problemleri veya genetik bozukluklardan kaynaklanabilir.

9. Diğer Göz Hastalıkları

Glokom (göz tansiyonu), retina dejenerasyonu gibi ilerleyici göz hastalıkları da ikincil katarakt oluşumunu tetikleyebilir.

Önemli Notlar ve Sonuç

Kataraktın erken teşhisi çok önemlidir. Göz bebeğinde gri-beyaz, mavimsi bir bulanıklık fark edildiğinde derhal bir veteriner hekime, tercihen veteriner göz hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.
Katarakt, bazen lens sklerozu (lentiküler skleroz) ile karıştırılabilir. Bu, yaşlı köpeklerde lens çekirdeğinin normal mavimsi-gri bir renk almasıdır ve görmede ciddi bir kayba neden olmaz. Ayırıcı tanı mutlaka bir veteriner hekim tarafından yapılmalıdır.
Kataraktın tek kesin tedavisi cerrahidir (fakoemülsifikasyon). Diyet takviyeleri veya göz damlaları kataraktı iyileştirmez, sadece bazı durumlarda ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir.
Özellikle diyabet gibi altta yatan bir hastalık varsa, bu hastalığın kontrol altına alınması kataraktın gelişimini yönetmede kritik öneme sahiptir.

Köpeğinizin görme sağlığını korumak için düzenli veteriner kontrolleri, genetik yatkınlığı olan ırklarda daha sık göz muayeneleri ve dengeli beslenme büyük önem taşımaktadır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap